1 Dünya Savaşı Cepheleri
1. Dünya Savaşı Cepheleri, dünyadaki önemli devletlerin katıldığı bir savaşın yoğun bir şekilde yaşandığı cepheler tüm dünya ülkelerinin kaderini belirler niteliktedir. Bu cepheler Schlieffen Planı'nın başarısız olmasıyla Almanya'nın hızlı bir Harekâtı sonuca ulaştıramamasının ardından, I. Dünya Savaşının yeni ve belirleyici bir özelliği olan ‘siper savaşı' sonucu ortaya çıkmıştır.
Genel olarak 1. Dünya Savaşı Cepheleri iki ana başlıkta toplanır
Batı Cephesi, Almanya'nın batısında kalan Avrupa topraklarında, esas olarak Belçika, Hollanda ve Fransa'yı yani Batı Avrupa'yı içine alan cephedir. Batı cephesi savaşları, 4 Ağustos 1914 tarihinde Alman ordularının Belçika'ya saldırmasıyla fiilen başlamıştır. Belçika ve Fransa ordusunun yoğun direnmesi sonucu Marne savaşında Batı Cephesi kilitlenmiştir ve her iki taraf da siperlere yerleşerek 4 yıl boyunca bu cephede karşılıklı taarruzlarla savaş devam etmiştir. Batı cephesinde ilk defa zehirli gaz kullanılmıştır.
Doğu Cephesi, I. Dünya Savaşı'nda Doğu Avrupa ve Orta Avrupa'da, Almanya'nın, Avusturya-Macaristan'ın ve Bulgaristan'ın doğusunu, Rusya'nın ve Romanya'nın ise batısında kalan cephedir. Rus planları Galiçya üzerinden Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun ve Doğu Prusya üzerinden Alman İmparatorluğu'nun eşzamanlı işgali üzerine kurulmuştur. Rus birlikleri Galiçya'da büyük ölçüde başarı elde etmesine karşın Rusya'nın etkisiz askeri liderliği ve az gelişmiş sanayisi, Doğu Cephesi'nden çekilmelerine ve büyük yenilgiler almalarına neden olmuştur.
1915 yılının baharında Ruslar, Galiçya içine çekilmişlerdi. Mayıs ayında İttifak Devletleri Polonya'nın güney sınırları da dikkate değer bir atılım sağladı. 5 Ağustos günü de Varşova yakalanan Ruslar Polonya'nın doğu kısımlarına çekilmek zorunda kaldılar. 7 Kasım 1917 yılındaki Ekim Devrimiyle Ruslar Brest-Litovsk Antlaşması ile savaştan çekilmiş ve Doğu cephesi bu şekilde kapanmıştır.
Osmanlı İmparatorluğunun savaştığı cepheler; (1. Dünya Savaşı Cepheleri)- Kafkasya Cephesi; Osmanlı Devleti'nin Ruslarla savaştığı cephedir. Enver Paşa kumandasındaki Türk ordusunun 21 Aralık 1914'te Köprüköy - Eleşkirt hattında hücuma geçmesiyle Sarıkamış yakınında Allahuekber Dağları'na ulaşan ordu 1915 Ocağının ilk haftasında ağır bir yenilgiye uğramıştır. 130.000 kişilik Türk askerlerinin 60.000'i çarpışmalarda veya soğuktan donarak şehit düşmüş, geri kalanlar ise esir düşmüştür. 3 Mart'ta Bitlis ve Muş, 16 Şubat 1916'da Erzurum,18 Nisan'da Trabzon, 24 Temmuz'da Erzincan düştü. Ancak Bitlis ve Muş geri alındı. Çarlık Rusyaya karşı çıkan ayaklanmalarda Rusların zayıflamasıyla buralar geri alındı.
- Çanakkale Cephesi; İtilaf Devletlerinin kara ve deniz güçlerinin Çanakkale Boğazı'nı kontrol altına alarak İstanbul'u işgal etme girişimleridir. İstanbul'un işgaliyle Osmanlı İmparatorluğu savaştan çekilecek, Almanya bir müttefikini kaybedecek, Rusya ile güvenli bir deniz ticaret ve ulaşım yolu açılmış olacaktı. 25 Nisan 1915 günü, yarımadanın altı kumsalında yapılan müttefik kuvvetler çıkartmasıyla Çanakkale Kara Savaşı fiilen başlamıştır. Kurmay Albay Mustafa Kemal'in komuta ettiği Anafartalar Muharebeleriyle Osmanlı Devleti büyük başarı kazanmıştır. 9 Ocak 1916 tarihinde Gelibolu Yarımadasından müttefik kuvvetlerin tahliyesi tamamlanmıştır.
- Sina ve Filistin Cephesi; I. Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın isteği üzerine açılan ve Osmanlı Devleti'nin de yer aldığı bir cephedir.
- Hicaz-Yemen Cephesi; halk arasında Yemen Cephesi adıyla da bilinen I. Dünya Savaşı boyunca Osmanlı Devleti'nin 4 Tümenlik bir kuvvetle Arabistan'daki kutsal İslam şehirlerini korumak amacıyla çarpıştığı cephedir.
- Irak Cephesi; bu cephe, İngilizlerin petrol bölgelerini ele geçirmek amacıyla, 15 Ekim 1914'te Bahreyn'i ve 23 Kasım 1914'te Basra'yı işgaliyle açıldı. Yerli halkın askerleriyle birlikte Osmanlı kuvvetleri işgale karşı koyamadığı ve başarısız olduğu cephedir.
- Galiçya Cephesi; Osmanlı Devleti'nin Avrupa'da savaştığı üç cepheden birisidir. Osmanlı'nın savaştığı yer, Berezhany kasabası yakınlarıdır.
- Makedonya Cephesi; I. Dünya Savaşında 1915 sonbaharında İttifak Devletleri tarafından saldırıya uğrayan Sırbistan'a destek amacıyla İtilaf Devletleri'nin açmış olduğu, Balkan Cephesinde bulunan cephedir. Cephe Bulgaristan'ın ateşkes teklif etmesiyle Sırbistan'ın işgalden kurtulmasıyla kapandı.
- İran Cephesi; Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya İmparatorluğu-Büyük Britanya ittifakı arasında, İran'ın kuzeybatısındaki bölgede yer alan cephedir.
21.01.2024 05:56:16
1 Dünya Savaşı Cepheleri ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
0 Yorum Yapılmış "1 Dünya Savaşı Cepheleri"
Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin
|
|
