Napolyon Savaşları

Napolyon Savaşları, Fransa'da gerçekleşen Devrim Savaşlarının hemen ardından Napolyon liderliğinde Fransa ile Avrupa'nın diğer farklı ve oldukça güçlü devletlerinin oluşturduğu birliklerle arasında gerçekleşen savaş zamanıdır. Başlangıç zamanın hangi sene olduğu hakkında tarihçiler ve araştırmacı yazarlar arasında düşünce birliği sağlanamamıştır. 1800-1815 yılları arasında ise yaklaşık olarak 15 yıl sürmüştür.

Napolyon Savaşları, gerçekleşen Fransız Devriminin hemen ardından ise monarşiye karşı düşünceler ve siyasal faaliyetlerin Avrupa'nın hepsine yayılmasını engellemeyle uğraşan Fransa dışındaki ülkelerin oluşturduğu Koalisyon birlikleriyle Fransız Devrim Orduları arasında Napolyon'un askeri ve siyasi liderliği devam etmiş savaşlardır.

Hemen hemen bilinen birçok tarihçiler ve araştırmacılar tarafından, Napolyon'un askeri kısımda belirgin bir teorisi gerçekleşmediği görüşünde birleşmektedirler. Napolyon'un askeri üstünlükleri, sağlam bir askeri teorik bütünlüğü çerçevesinde hazırlanmış düzenlerle değil, savaş yerlerindeki hareket tarzına bağlanmıştır.

Her şeye rağmen Napolyon her zaman saldırı savaşları düzenlemiştir. Teorik olarak herhangi bir saldırı için, bir ana plan ve alternatif düzenler hazırlanması gerekir. Fakat, Napolyon'un savaş düzeni yoktur. Napolyon, askeri birliklerini birbirleriyle bağlantıları kopmayacak bir biçimde araziye yayıp ilerler. Böylece düşmanını, onu karşılayabilmek amacıyla yayılmaya zorlamaktadır. Bu yayılma, öncesi için planlanmış savaş planının o anda değiştirilmesinin yapılması için düzensiz bir şekilde olması zorundadır. Napolyon, savaş yerini rahatlıkla gözleyebileceği bir yerdedir ve düşmanının çevreye yayılmasını izler. Belirli bir zamanda, belirli bir yer civarındaki birliklerini hızlı bir şekilde, belirli bir yere yönelik olarak saldırıya kaldırır. Bu yer, düşmanın kritik bağlantı yeridir. Eğer bu bağlantı yerine yönelen saldırı başarılı olursa, rakip cephesi yarılmış olur. Ancak başarısız olursa, zaten bilinen durumdaki orduları ona, alternatif olacak bir plan için esneklik sağladığı bilinmektedir.

Bütün bunlar, ordularını zaafa uğratmayacak bir biçimde yaymasına ve de savaş alanını oldukça iyi izlemesiyle ilgilidir. O zamanın koşullarına uygun bir şekilde birliklerini toplayarak bir “siklet merkezi” oluşturması bu şekilde olur.

Koalisyon, 1792 senesinde 1. Fransa Cumhuriyeti'ne karşı olarak Büyük Britanya, Prusya Krallığı, Avusturya Arşidüklüğü, Piemonte ve Sicilya tarafından gerçekleştirilen ilk koalisyondur.

1796 senesinde, Alpler Ordusu'nun başkomutan olarak atanan Napolyon, yetersiz bir şekilde donatılmış ve her türlü ikmal ihtiyaçları açısından ihmal edilmiş olan bu askeri orduya kısa bir süre içinde taarruz edebilecek bir duruma getirmiş oldu. Aslen Napolyon'un İtalya Seferi amacıyla emrine verilmiş olan bir grup ordu, bu anlamda bir harekat amacıyla yetersiz bir askeri kuvvettir. Emrindeki üst düzeyde rütbeli subaylar, aynı kendisi gibi Fransız Devrimi sonrasında ise hızlı bir şekilde terfi etmiş, ancak pek deneyimi olmayan subaylardır. Hızlı bir şekilde terfi etmelerinde, savaş bölgesinde göstermiş oldukları beceri ve yeteneğin de payı oldukça büyüktür, ancak bu çapta ordulara komuta etmeleri yeni bir izlenim olacaktır. İtalya Seferinde Napolyon'un askerleri, daha sonra gerçekleşen muharebelerde de beraber çarpışacağı subayları olacaktı.

Napolyon'un, İtalya Seferi'nde, “yerinde ikmal” ilkesini izleyerek Direktuvar yönetimine oldukça çok bir yük olmadığı gibi, alanda topladığı ağır derecedeki vergilerle de önemli miktarda bir mali destek sağlamıştır. Böylelikle hem politik hem de askeri olarak gelişmesini sağlamıştır.

1814'te gerçekleşen Paris Muharebesi yapılması ve ardından gerçekleştirilen birtakım koalisyonlar olmuştur. Ağırlıklı bir şekilde Rus ve Prusya askeri birliklerinden meydana gelen koalisyon güçleri Fransa'nın doğu bölgelerini aştıklarında, Wellingon emrindeki İngiliz güçleri de Pirene dağlarını geçerek Fransa topraklarında hızlı bir şekilde başlamışlardır. 6 Nisan 1814 tarihinde tahttan ayrılan Napolyon, Elba adındaki adaya sürgüne gönderildi.

1 Temmuz 1798 senesinde, İskenderiye limanından Mısır sınırlarına çıkan Fransız askeri, Piramitler Muharebesinde de Murad Ney emrindeki Osmanlı Ordusunu ağır bir yenilgiye uğratmışlardır.

Nelson emrindeki İngiliz donanması, 1 Ağustos 1798 senesinde Fransız donanmasını Nil'nin yakınlarındaki Abukir adı verilen koyuna vardı. Aynı senede gerçekleşen Nil Muharebesinde ise İngiliz donanması başarılı bir zafer kazanarak, Fransız donanmasını artık imha etmeyi başarmıştır.

Napolyon, Nil Muharebesinin hemen ardından Kahire'ye doğru ilerledi. Napolyon'un Fransa ile ilgili olan tek bağlantısı donanmasının bu şekilde bir imha edilmesiyle, onu zor bir duruma sokmuştur. Ordusunu Filistin bölümünde yürüterek, Akka Kalesi civarına doğru yürümeye başlamıştı. 18 Mart 1799 senesinde buraya gelmiş olan Fransız Ordusu, Cezzar Ahmed Paşa ile yaptığı çatışmada ağır bir yenilgiye uğradı. 21 Mayıs senesinde kuşatmayı kaldırarak Kahire'ye çekildi. Kısa bir zaman sonrasında ise ordusunu Mısır'da bırakıp Fransa'ya geri döndü.

Napolyon, artık sürgün hayatına geçemez, kaçar ve 20 Mart 1815 tarihinde Paris'e geri döndü. Fransa'da kendine destekçilerini toplayarak, Bourbon Hanedanını otoritesini sonlandırdı ve seferberlik işlemlerini başlattı. Napolyon'un Fransa'ya döner dönmez seferberlik ilan ettiği bilgisini alan Viyana Kongresinde, Napolyon'a karşı donanma kararı alır. Napolyon tahmini olarak 200 bin, müttefiklerle birlikte ise 150 bin asker toplar. 18 Haziran 1815 yılında ise iki ordu karşılaşırlar ve Napolyon çok ağır bir yenilgiye sebep olur. Napolyon artık teslim olur ve müttefikler de Paris'e tekrardan girer. Napolyon, Saint Helena'ya kesin olarak sürgün edilir ve 1821'de ölünceye kadar burada kalır. Fransa'da ise hanedan tekrardan başa getirtilir. Napolyon Savaşları tarihte eşine ender rastlanmış olan en büyük savaşların başında gelir.